Kunst Opdracht

Persijn Broersen & Margit Lukàcs, schetsontwerp Novi Mundi, stafcentrum Radiologie LUMC

Particulieren, instellingen, organisaties en bedrijven kunnen via de regeling Kunst Opdracht een opdracht geven aan beeldend kunstenaars voor het maken van nieuw, publiek toegankelijke kunstwerken in Nederland. Het doel van de regeling is het stimuleren van opdrachten aan kunstenaars en daardoor ook de markt, de zichtbaarheid van kunst en de betrokkenheid tussen opdrachtgever, kunstenaar en publiek. Concreet kan het gaan om een eenmalige opdracht aan één of meerdere kunstenaars of juist een langere samenwerking. Zoals de samenwerking van een museum met een kunstenaar, waarbij het intensief volgen en tonen van werk of de productie van nieuw werk voor een periode van maximaal 4 jaar centraal staat. Het Mondriaan Fonds betaalt maximaal 50% van de subsidiabele kosten.

In 2024 was er sprake van een lichte daling (7%) van het aantal aanvragen vergeleken met 2023. Ook het totaal aangevraagde en toegekende bedrag nam licht af. Ongeveer de helft van de ingediende aanvragen werd gehonoreerd. Hoewel het aantal toekenningen met een kwart afnam ten opzichte van 2023, steeg het gemiddeld toegekende bedrag per aanvraag met bijna 30%.

Van de gehonoreerde aanvragen in 2024 kwam 40% van buiten de culturele sector, van bijvoorbeeld gemeenten, ziekenhuizen en universiteiten. Dit aandeel is met 10% gestegen ten opzichte van 2023. Zo ontving LUMC Vrienden Stichting (Leiden) een bijdrage voor kunstwerken van Persijn Broersen & Margit Lukács en Katrin Korfmann, geïnspireerd door radiologie en gepresenteerd op de radiologieafdeling van het LUMC.

Ruim de helft van de gehonoreerde aanvragen kwam van musea, kunstpodia en culturele festivals. Een voorbeeld is de aanvraag van Museum Het Valkhof (Nijmegen) voor 5 kunstopdrachten in de nieuwe collectiepresentatie. Het museum verbouwt en heropent in 2026. Kunstenaars Kader Attia, Gijs Frieling (ism Job Wouters onder de naam FreelingWaters), Mette Sterre, Nick Verstand en Narges Mohammadi kregen de opdracht om zaalvullende installaties te ontwikkelen, geïnspireerd door 5 basisemoties. Ze kregen daarbij de vrijheid om objecten uit de museumcollectie te selecteren en te verweven in hun kunstinstallaties, waardoor de verhalen uit de erfgoedcollectie tot leven komen en een nieuwe, actuele betekenis krijgen.

Opdrachtgevers die niet gerekend worden tot het museale bestel of circuit van kunstpodia kunnen eerst een ontwikkelbijdrage aanvragen om zo professionele expertise in te winnen voor het maken van een plan of het bekostigen van een schetsfase. In 2024 ontving één instelling een dergelijke bijdrage: zorgorganisatie Prisma op Landpark Assisië (Biezenmortel). Deze organisatie wil via de methode van de Nieuwe Opdrachtgevers bewoners en gebruikers van Landpark Assisië - mensen met een verstandelijke beperking - actief betrekken bij de realisering van een kunstopdracht.