Publicatie
Nola Hatterman, Pietà or Descent from the Cross of the Black Jesus (1949), Centraal Museum, Utrecht. Foto: Ernst Moritz. Uit: Mothering Myths: An ABC of Art, Birth and Care, Uitgeverij Valiz.
De regeling Publicatie is bestemd voor beeldend kunstenaars en uitgevers die bijzondere en vernieuwende publicaties over het werk van levende kunstenaars uit Nederland of het Caribisch deel van het Koninkrijk willen produceren. Dit kan voor oeuvre-publicaties als reflectie op het werk zelf, een eerste publicatie van startend talent waarbij (inter)nationale zichtbaarheid belangrijk is of een eenmalige niet-monografische opinie-uitgave waarbij reflectie wordt gegeven op de kunstpraktijk en daarmee bijdraagt aan de gedachtevorming over hedendaagse beeldende kunst. Het doel is verdiepend inzicht over, en zichtbaarheid van hedendaagse beeldende kunst via publicaties te stimuleren. De maximale bijdrage is 35% van de productiekosten. Als er sprake is van een technisch innovatieve toepassing dan bedraagt de maximale bijdrage 50%. Technische innovatie moet worden opgevat als technische toepassingen in combinatie met uitzonderlijke toepassingen van tekst, beeld en techniek.
Het aantal ingediende aanvragen in 2024 laat een stijging zien van 10% ten opzichte van 2023. De regeling lijkt in een brede behoefte te voorzien, aangezien aanvragers aangeven dat er weinig andere fondsen of financiers zijn die kunstpublicaties ondersteunen. Het budget werd meerdere keren overvraagd en de commissie moest streng oordelen over de binnengekomen aanvragen. Hierdoor daalde het honoreringspercentage licht, van 50% in 2023 naar 46% in 2024.
Aanvragen kunnen worden ingediend door uitgevers, door kunstenaars in samenwerking met een uitgever en door kunstenaars in eigen beheer. Van de gehonoreerde aanvragen is ruim 60% toegekend aan monografieën of kunstenaarspublicaties ingediend door uitgevers of kunstenaars in samenwerking met uitgevers. Circa 30% is toegekend aan kunstenaars die een aanvraag in eigen beheer willen publiceren en 10% aan uitgevers voor opiniërende uitgaves.
Een aantal van deze aanvragen zijn onderdeel van een groter multimediaal project waarmee de zichtbaarheid van de publicatie wordt vergroot. Zo vormt de publicatie De Monnik en de Schildpad van Anaïs Lopéz een bijzondere aanvulling op het transmediale project, dat een experimentele film, een tentoonstelling, een performance met een kunstenaarsboek en deze publicatie omvat. Semâ Bekirović ontving een bijdrage voor een in eigen beheer uitgebrachte publicatie For Every Atom Belonging To Me As Good Belongs To You, dat bij de solotentoonstelling in het Fries Museum in Leeuwarden verscheen. Dit boekje, dat werk uit de afgelopen 20 jaar samenbrengt met een focus op natuur, auteurschap en wetenschap, fungeert zowel als tentoonstellingsgids, monografie als een autonoom werk.
Het merendeel van de gehonoreerde uitgaven betreft publicaties als reflectie op de kunstenaarspraktijken. Een opvallend thema dit jaar was geboorte en het moederschap. Zo ontving uitgeverij Valiz een bijdrage voor het boek Mothering Myths: An ABC of Art, Birth and Care. De publicatie, samengesteld door Laurie Cluitmans en Heske ten Cate, beoogt een veelvoud aan ervaringen van kunst en moederschap te tonen, verandering te brengen in het beperkte en beperkende perspectief op moederschap en bij te dragen aan het duiden en het bespreekbaar maken ervan. Verena Blok wil met het boek Pregnant, dat zowel fotografie als tekst omvat en gaat over zelfbeschikking, de complexiteit, gelaagdheid en ambivalentie rondom abortus en moederschap bespreekbaar en minder omstreden te maken.
In 2024 kregen een aantal gehonoreerde publicaties van het Mondriaan Fonds een internationaal podium op de Leipziger Buchmesse, waar Nederland en Vlaanderen gastland waren onder het thema Alles Ausser Flach. De publicaties vielen op door hun vormgeving en onderwerpkeuze en trokken veel belangstelling.
Aantal aanvragen: 99 | Gehonoreerd: 46 |
Totaal gevraagd bedrag: € 1.197.355 | Toegekend bedrag: € 634.600 |