Voorwoord

2021 was het eerste jaar van de beleidsplanperiode 2021-2024, maar stond bij het Mondriaan Fonds natuurlijk ook in het teken van de coronacrisis en van de coronasteunpakketten die via het fonds zijn gelopen. Er kwamen regelingen voor kunstenaars en curatoren om de coronacrisis te helpen overbruggen en de kunstpodia in Nederland kregen steun om te overleven. Er ging steun naar de musea, kunsthallen en private collecties om inkomstenverlies op te vangen, maar ook om werkgelegenheid te behouden.

De coronacrisis leidde tot een flinke verzwaring van de taken voor het fonds, maar tegelijkertijd werd er nog steeds hard gewerkt aan het uitvoeren van de taken zoals we die onszelf hebben gesteld in het beleidsplan Buiten de perken.

In de periode 2021-2024 wil het fonds de dialoog tussen publiek, instituten en makers versterken en de relevantie van cultureel erfgoed en beeldende kunst nog meer voor het voetlicht brengen. Dat moet leiden tot een groter en breder draagvlak voor de kunst- en erfgoedsector, die daardoor meer kan excelleren. Het is van belang dat de sector organisatorisch sterker wordt, zodat iedereen die zich inzet voor een goed functionerende sector daar uiteindelijk ook de juiste waardering voor krijgt.

Er zijn in 2021 regelingen opgezet gericht op innovatie, betrokkenheid en (nieuw) publieksbereik. Er kwamen vouchers voor (internationale) netwerkverbreding en voor de ondersteuning van zaken als HR, communicatie en leiderschap.

Het fonds heeft ook naar zichzelf gekeken en heeft onderzocht waar zij zelf in de communicatie van haar aanbod verbetering kan aanbrengen. Sinds november heeft het Mondriaan Fonds een nieuwe huisstijl en een meer toegankelijk ingerichte website.

Het fonds heeft verder natuurlijk nog steeds regelingen gericht op de reguliere praktijk van kunstenaars en instellingen en is ook gewoon nog steeds de organisator van activiteiten als de Prix de Rome, de tentoonstelling Prospects, erfgoedtalentprijzen en de Nederlandse inzending van de Biënnale van Venetië.

Oorspronkelijk zou melanie bonajo in 2021 Nederland vertegenwoordigen, maar vanwege de coronacrisis wordt de presentatie When the body says Yes nu in 2022 getoond, in de Chiesetta della Misericordia. Het Rietveld paviljoen, waar normaliter de Nederlandse vertegenwoordiging gepresenteerd wordt, wordt voor een keer overgedragen aan Estland. Deze overdracht was aanleiding tot wederzijdse bezoeken van kunstprofessionals en journalisten uit Nederland en Estland.

De pandemie bracht lockdowns, verplicht thuiswerk, beperkte sociale contacten en een gebrek aan fysieke en emotionele troost. Dit zorgde voor onzekerheid en had, net als bij veel andere instellingen en bedrijven, impact op de leef- en werkomstandigheden van het personeel van het Mondriaan Fonds. Ondanks de zware omstandigheden is het gelukt om naast de reguliere taken op zorgvuldige wijze de extra opdracht te vervullen en steun te geven aan alle instellingen en professionals in het veld die onder de verantwoordelijkheid van het fonds vielen.

Ik ben trots op de medewerkers die zich bleven inzetten om alle taken naar behoeven te voldoen, en op het systeem dat het fonds is. Het Mondriaan Fonds is het resultaat van decennia cultureel beleid, fusies, bezuinigingen, investeringen en innovaties. Het fonds is dynamisch, heeft bewezen zich te kunnen aanpassen aan maatschappelijke ontwikkelingen, en is binnen het culturele landschap van Nederland een onmisbare en stabiele factor geworden. Dat is het resultaat van de inzet van heel veel mensen die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van het Mondriaan Fonds door de jaren heen. Er staat iets dat een flinke storm aankan. Dat is het afgelopen jaar wel gebleken.