Kunstenaar Start

Asgerdur Birna Bjornsdottir, Why do birds sing?, 2019

Kunstenaar Start is bestemd voor beeldend kunstenaars die minimaal 1 tot maximaal 4 jaar professioneel werkzaam zijn. Het Mondriaan Fonds wil startende kunstenaars de mogelijkheid bieden een betekenisvolle en zichtbare bijdrage te leveren aan de hedendaagse beeldende kunst in Nederland. Kunstenaar Start is de opvolger van Werkbijdrage Jong Talent. Door de verbreding van de opleidingseisen voor de regeling sinds 2020 vinden kunstenaars met verschillende opleidingsachtergronden al in een beginnend stadium van hun kunstenaarspraktijk een weg naar deze regeling. 

Kunstenaars kunnen de bijdrage gebruiken voor het ontwikkelen van hun kunstpraktijk. De bijdrage bedraagt € 20.000 (voorheen € 19.000) voor 12 maanden.

In 2021 zijn 209 aanvragen behandeld, waarvan 72 werden toegekend. Hiervan werden 26 aanvragen gefinancierd uit de RAOCCC middelen, het budget voor extra maatregelen n.a.v. covid-19. Het aantal aanvragen ligt gelijk aan het gemiddelde van de voorgaande 4 jaar.

De meeste kunstenaars die een bijdrage ontvingen, werken hybride en combineren in hun praktijk media als video, textiel, keramiek, installaties en performance. Zij zetten de bijdrage op verschillende manieren in en vertellen met hun werk uiteenlopende verhalen. Lorena Solis onderzoekt bijvoorbeeld genderidentiteit en maakt daarbij gebruik van performance, tekst, video en geluid. Bij de toekenningen zijn installatie, sculptuur en fotografie de meest gekozen uitingsvormen. Vaak worden binnen het kunstenaarschap meerdere rollen aangenomen: naast kunstenaar ook curator of onderzoeker op het gebied van Artistic Research.
Het vinden van een podium is als gevolg van de pandemie lastiger geworden voor beginnende kunstenaars. Netwerkmogelijkheden waren in het afgelopen jaar minimaal en kunstpodia hadden door sluitingen en verschuivingen in het programma minder ruimte voor opkomend talent. Als gevolg hiervan is een aantal aanvragers met eigen initiatieven gestart. Zo is Laura Jatkowski één van de medeoprichters van Trixie in Den Haag. Dit collectief werd opgericht door kunstenaars om samen multidisciplinaire projecten op te zetten. Naast verschillende studioplekken hebben zij de beschikking over een ruimte waar presentaties en workshops worden georganiseerd.

De kunstenaars die een bijdrage ontvingen, krijgen de mogelijkheid hun werk te tonen op Prospects tijdens Art Rotterdam.

Mentoring

In samenwerking met Cultuur+Ondernemen biedt het Mondriaan Fonds kunstenaars met een bijdrage Kunstenaar Start een mentoringtraject-op-maat aan. Dit programma van een jaar bestaat uit een aantal ontmoetingen met een ervaren vakgenoot om de ontwikkeling en de voortgang van het werk te bespreken en het ondernemerschap verder te ontwikkelen. In 2021 zijn 26 kunstenaars een mentoringtraject gestart.