Erfgoed Innovatie

Hortus Botanicus Amsterdam, impressie vernieuwde drieklimatenkas, Zwarts Jansma Architecten, 2022.

Musea en andere erfgoedinstellingen die collecties beheren en zichtbaar maken voor publiek kunnen via de regeling Erfgoed Innovatie een bijdrage ontvangen voor vernieuwende programmeringen en duurzame thematische samenwerkingen. Ook kan worden bijgedragen aan haalbaarheidsonderzoeken naar samenwerkingen en vernieuwende programmering. Doel van de regeling Erfgoed Innovatie is om erfgoedinstellingen te stimuleren vernieuwende trajecten in te zetten die leiden tot transitie (waaronder onderzoek), nieuwe programmeringen, bijzondere thematische samenwerkingen en herinrichtingen die recht doen aan actuele visies en verhalen voor een divers publiek.

Concreet gaat het om een bijdrage voor onderzoek of programma’s gericht op nieuwe presentatievormen en herinrichtingen van erfgoedinstellingen en samenwerkingen op het gebied van onderzoek, wetenschap, publieksbereik of collectiebeleid. De hoogte van de bijdrage is maximaal 40% van de flexibele kosten. Voor een haalbaarheidsonderzoek is de bijdrage maximaal 70%, met een maximum bedrag van € 15.000.

In 2022 nam het aantal ontvangen aanvragen toe met ruim 70% ten opzichte van 2021. De reden voor deze toename is niet eenduidig te verklaren. Het zou te maken kunnen hebben met het feit dat in 2021 instellingen nog gereserveerd waren met plannen vanwege de coronarestricties en zij in 2022 des te meer plannen maakten voor vernieuwingen en ontwikkelingen van de eigen organisatie en de sector.  

De aanvragen in 2022 betroffen verschillende erfgoeddomeinen en werden ingediend door onder meer archieven, musea en archeologische instellingen. In veel van de plannen werd aansluiting gezocht bij actuele ontwikkelingen in de maatschappij. Bij een deel van de gehonoreerde aanvragen stond publieksparticipatie centraal om zo de collecties en verhalen van instellingen een nieuwe  context of betekenis te geven. Ook werden er aanvragen ingediend voor plannen waarin vernieuwende manieren om de collectie te presenteren centraal staan en plannen voor onderzoek naar digitale ontsluiting van collecties.
 
De Hortus Botanicus Amsterdam ontving bijvoorbeeld een bijdrage voor de inhoudelijke vernieuwing van de Drieklimatenkas waarin de bezoeker kan zien, voelen en ruiken wat biodiversiteit is. De Hortus wil met deze ontwikkeling een actueler verhaal vertellen, dat bijdraagt aan de bewustwording rondom actuele thema’s als klimaatverandering. Na de vernieuwing van de kas kan de bezoeker biodiversiteit aan de hand van een levende plantencollectie in 3 klimaten ervaren. De Hortus wil hiermee het effect van het klimaat op de biodiversiteit laten zien.

Archeologiebudget binnen Erfgoed Innovatie

Net als in de periode 2018-2021 is er in 2022 speciale aandacht voor grootschalige publieksactiviteiten voor archeologie, zodat de toegankelijkheid van archeologie voor het bredere publiek en het publieksbereik wordt vergroot. Stichting Museumpark Archeon (Alphen aan den Rijn) ontving een bijdrage uit het archeologiebudget voor fase 3 van de restauratie van de Zwammerdamschepen.