Collectieprogramma’s

Gilleam Trapenberg, New Suns, Stedelijk Museum Schiedam, 2020. Foto: Tom Haartsen

Kunstmusea kunnen via de regeling Collectieprogramma’s hun collecties beeldende kunst en vormgeving van na 1945 uitbreiden op basis van hun collectieprogramma en aankoopplan. Het gaat om aankopen die in het collectieplan van het museum passen en (semi)permanent aan het publiek worden getoond. Ook kunnen instellingen de bijdrage gebruiken om aan een beeldend kunstenaar een opdracht te verstrekken een werk te maken dat wordt opgenomen in de collectie. Doel is het verhogen van de kwaliteit, de samenhang en de zichtbaarheid van de Collectie Nederland: alle kunst- en erfgoedobjecten in publiek bezit. Deze regeling staat om het jaar open voor aanvragen.

In 2023 vond de aanvraagronde Collectieprogramma’s 2024-2025 plaats: 22 musea deden een aanvraag en ontvingen een bijdrage voor het aankopen van beeldende kunst en vormgeving van na 1945. De toegekende bedragen varieerden van € 28.000 tot € 250.000, voor een periode van 2 jaar. De aankoopplannen zijn bij sommige musea al heel concreet, maar kunnen ook minder vastomlijnd zijn.

Museum Catharijneconvent en Museum Krona vroegen voor het eerst aan binnen deze regeling. Deze musea zijn een samenwerking aangegaan op het gebied van hun collectiebeleid, waarbij zowel de verschillen als de overeenkomsten aanleiding zullen zijn voor aankopen ter versterking van de eigen collectie als die van de Collectie Nederland. Museum Catharijneconvent zal daarbij ook opdrachten aan kunstenaars verstrekken. Er is bij de musea nog steeds veel aandacht voor het geven van opdrachten aan beeldend kunstenaars om deze werken vervolgens te kunnen aankopen. Het Amsterdam Museum doet dit bijvoorbeeld in combinatie met een residency programma.

Diversiteit en inclusie raken steeds meer ingebed in de tentoonstellings- en aankoopprogramma’s van musea. Daarbij is vooral aandacht voor demografische diversiteit, genderidentiteit en meerstemmigheid. Ook komen de thema’s milieu, duurzaamheid en onderzoek naar de herkomst van de collectie in toenemende mate terug in de collectiebeleidsplannen van de musea, waarmee deze aansluiten bij actuele maatschappelijke ontwikkelingen. Zo doet Keramiekmuseum Het Princessehof in samenwerking met het Europees Keramisch Werkcentrum (EKWC) een onderzoek naar duurzame productieprocessen binnen de keramiek, waarbij kunstenaars worden betrokken en aankopen uit voortkomen.